Muhabir: Ceylam SAĞLAM Kameraman: Ünal AYDIN
Kadınlar Burada grubu üyesi aktivist kadınlar, bugün HPV aşısının ücretsiz olması talebiyle Sağlık Bakanlığı’na dilekçe verdi. Semiha Tekir, HPV aşılarına ilişkin “Şu anda tek dozu 3 bin 500 lira olan 9 farklı çeşit virüse karşı, aktif olarak geliştirilen bir aşı türüne sahip olmamıza rağmen, tek doz 3500 lira ve toplamda 3 doz olmak üzere, neredeyse asgari ücretle yarışır bir HPV aşısı fiyatı var. Bunu yaptırmak çoğu kadın için mümkün olmuyor, bunun ücretsiz ve erişilebilir olması, rutin aşı programına alınmasını talep ediyoruz” dedi.
Kadınlar Burada grubu üyesi aktivist kadınlar, bugün HPV aşısının ücretsiz olması talebiyle Sağlık Bakanlığı’na dilekçe vermek için bakanlığın önünde bir araya geldi. Kadınlar, talepleriyle ilgili basın açıklaması yaptı. Açıklamada, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın aşının ücretsiz olacağına ilişkin 2022 yılı Kasım ayında yaptığı açıklamadan bu yana geçen sürede bu konuda hiçbir adım atılmadığına dikkat çekildi.
Kadınlar Burada grubunun yaptığı açıklama şöyle:
“(Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın) Kasım 2022’de yaptığı ‘belirlenen bir grupla aşılamaya başlayacağımızı belirtmek isterim’ açıklamasından bu yana bu konuda hangi çalışmalar yapıldı ve gelişme kaydedildi mi? Aynı açıklamada; aşılamaya belirlenen bir grupla medeni hal göz önünde bulundurularak başlanacağı söylenmiştir. Kişinin medeni durumu ile rahim ağzı kanseri arasındaki ilişkiye dair bilimsel dayanak nedir? HPV aşısının maliyetiyle rahim ağzı kanseri, tanı, tarama ve tedavi maliyetleri kıyaslandığında, aşılamanın yapılmamasından kamuya verdiği zarara yönelik herhangi bir veri bulunmakta mıdır? Son söz olarak HPV aşısı, rutin aşı programına alınsın. HPV aşısı ücretsiz ve herkes için erişilebilir olsun.”
KADINLAR, HPV AŞISININ ÜCRETSİZ OLMASI TALEBİYLE SAĞLIK BAKANLIĞI’NA DİLEKÇE VERDİ
Kadınlar, basın açıklamasının ardından Sağlık Bakanlığı’na HPV aşılarının ücretsiz olmasına ilişkin bir dilekçe sundu. Bakanlığa verilen dilekçede şunlar kaydedildi:
“Rahim ağzı kanseri kadınlar arasında en sık görünen beş kanser türünden biridir. Rahim ağzı kanseri, gelişiminde sorunlu tutulan temel etken Human Papilloma Virüsü (HPV) enfeksiyonudur. HPV’nin sık rastlanan ve en sık kansere yol açan türlerine karşı aşı geliştirilmiştir. Geliştirilen bu aşılar 2007 yılından beri güvenle kullanılmaktadır. Kanser gelişimini önlemekte etkin rol oynayan HPV aşısı, 125 ülkenin rutin aşı programındadır. Türkiye, bu ülkeler arasında değildir.
Türkiye’de her yıl binlerce kadın enfeksiyonuna bağlı rahim ağzı kanseri tanısı almaktadır. Bununla birlikte rahim ağzı kanserini önlemede etkili olan HPV aşısının üç doz tutarı ise asgari ücret ile yarışmaktadır. Ülkemizde çalışan kadınların yüzde 64’ünün asgari ücret ve asgari ücrete komşu ücretlerle çalışmak zorunda bırakıldığı göz önünde bulundurulursa HPV aşısının rutin aşı programında olmamasını sağlık hakkının gasbına yol açtığını söylemek mümkündür.
Sağlık Bakanı’nın 2022 yılında HPV aşısının ücretsiz uygulanacağına dair yaptığı açıklamadan bu yana binlerce kadın rahim ağzı kanseri tanısı almış, bu kadınların bir kısmı bu kansere bağlı sebeplerle hayatını kaybetmiştir. Resmi rakamlara göre; sadece 2022 yılında 2532 kadın rahim ağzı kanseri tanısı almış ve 1245 kadın kansere bağlı sebeplerle hayatını kaybetmiştir. Bu hak gaspına dur demek için Sağlık Bakanlığı’nın söz verdiği aşıyı rutin aşı takvimine alması zaruridir.
HPV aşısı temel bir haktır. Bu temel hak devlet tarafından ücretsiz karşılanmalıdır. İşte bu nedenle;
1-Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığınca HPV aşısı, ulusal aşı takvimine ne zaman alınacak?
2- 2023 yılında resmi rakamlara göre kaç kadın rahim ağzı kanseri tanısı almış ve bu kansere bağlı sebeplerle hayatını kaybetmiştir? Bu veriler Bakanlığınızca aktif bir şekilde tutulmakta mıdır?
3- Sağlık Bakanlığı’nın rutin aşı programında bulunan aşılardan hangileri bir kanseri önlemede etkin olarak kullanılmaktadır?
4-Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın kasım 2022’de yaptığı ‘Belirlenen bir grupla aşılamaya başlayacağımızı belirtmek isterim’ açıklamasından bu yana bu konuda hangi çalışmalar yapıldı ve gelişme kaydedildi mi?
5-Aynı açıklamada aşılamayı belirlenen bir grupla, mednei hal göz önüne alınarak başlanacağı söylenmiştir. Kişinin medeni durumu ile rahim ağzı kanseri arasındaki ilişkiye dair bilimsel dayanak nedir?
6-HPV aşısının maliyeti ile rahim ağzı kanseri tanı, tarama ve tedavi maliyetleri kıyaslandığında aşılamanın yapılmamasının kamuya verdiği zarara yönelik herhangi bir veri bulunmakta mıdır?”
"BAKANIN AÇIKLAMASINDAKİ MEDENİ HAL İFADESİ SON DERECE TALİHSİZ BİR AÇIKLAMADIR"
Kadınlar Burada isimli grubun bir üyesi, HPV aşısının ücretsiz olmasının öneminden bahsetti ve şunları söyledi:
“Maalesef HPV ücreti aslında sadece bir kadın sorunu değil, toplum sağlığıdır. Bakanın açıklamasındaki medeni hal ifadesi son derece talihsiz bir açıklamadır. Çünkü bu bir toplum sağlığıdır. Bugün birçok kadın yoksullukla mücadele ederken, aynı zamanda bir dozu asgari ücretle yarışan aşıya ulaşamamaktadır, erişememektedir. Bu hepimiz için büyük bir sorundur. Bakanın daha önce bize açıkladığı bir kısım uygulamaya başladık gibi hala bunlara erişilebilir bir bilgimiz yoktur. Hala bize açıklanan hiçbir veri hiçbir bilgi yok. Hala ücretsiz aşıya erişemiyoruz. Buradan yola çıkarak da diyoruz ki, HPV aşısı hepimiz için, bütün kadınlar için bütün insanlar için toplum sağlığı için ücretsiz ve erişilebilir olmalıdır ve rutin aşı programına alınmalıdır.
9’lu aşının fiyatı 3 bin ve 4 bin lira arasındaymış ama tabii bundan 4 doz olmamız lazım ve 9’lu dozun doktorlar ene etkili olduğunu söylüyorlar. Çok küçük yaşta başlanması gerekir. Maalesef erişemiyoruz bütün bunlara.
2020 yılında, bunun verilerini de açıkladık zaten az önceki basın açıklamamızda. Maalesef önlenilebilir. Bu kanserle mücadele edilebilir olmasına rağmen hala kaybedilen kadınlar vardır. Bu devletin bile bile bize bunu yapmasıdır.”
Semiha Tekir ise ekonomik nedenlerden dolayı HPV aşısına birçok kadının erişemediğini ve Sağlık Bakanlığı’nın bu sorunun farkında olmasına rağmen aşıyı ücretsiz yapmadığını söyledi. Tekir, ANKA Haber Ajansı’na şunları söyledi:
"HPV AŞISININ SEBEP OLDUĞU RAHİM AĞZI KANSERİ, HERHANGİ BİR ŞEKİLDE MEDENİ HAL DURUMUYLA İLGİLİ DEĞİLDİR"
“HPV aşısı aslında rahim ağzı kanserine sebep olan HPV virüsünün önlenmesinde kullanılıyor. Bu sebeple birçok ölen kadınların aslında ölmesini engelleyebilecek bir aşı türü. Şu anda tek dozu 3 bin 500 lira olan 9 farklı çeşit virüse karşı, aktif olarak geliştirilen bir aşı türüne sahip olmamıza rağmen, tek doz 3500 ve toplamda 3 doz olmak üzere, neredeyse asgari ücretle yarışır bir HPV aşısı fiyatı var. Bunu yaptırmamız çoğu kadın için mümkün olmuyor, bunun ücretsiz ve erişilebilir olması, rutin aşı programına alınmasını talep ediyoruz.
Aslında Sağlık Bakanı da bu konunun gayet farkında, kendi bu yıl yaptığı ocak ayı Rahim Ağzı Farkındalık ayına karşı yayınladığı raporda; sosyoekonomik olarak daha düşük düzeye sahip kadınların bu aşıya erişiminin daha az olduğunu kendisi de söylemesine rağmen, bu aşıyı ücretsiz bir şekilde vermemektedir. Biz bunu buradan duyurmak, bu taleplerimizi yükseltmek üzerine bugün buradayız ve ücretsiz olmasını talep ediyoruz.
Medeni hali bunun üstüne eklemenin zaten kadın düşmanı politikayla çok alakası vardır. Çünkü HPV aşısının sebep olduğu rahim ağzı kanseri, herhangi bir şekilde medeni hal durumuyla ilgili değildir ve bunun bilimsel bir dayanağı yoktur.
HPV aşısı rutin aşı programına alınsın, 125 ülkede şu an rutin aşı programında ve Türkiye bunlardan biri değil. Türkiye’de de rutin aşı programına alınsın ve herkes için erişilebilir olsun.”
