Biden: Gazze’de ateşkes, İran’ın İsrail’e saldırmasını engelleyebilir

NARİN DİRİ

(ANKARA) - ABD Başkanı Joe Biden, Gazze’de bir ateşkes anlaşmasına varılması durumunda İran'ın İsrail'e saldırmasını beklemediğini söyledi. Hamas ve İsrail arasında Mısır’ın arabuluculuğunda ateşkes müzakereleri yarın yeniden başlayacak.

ABD Başkanı Joe Biden, dün New Orleans’ta uçaktan inerken gazetecilerin kendisine yönelttiği bir soru üzerine, bu hafta başlayacak olan ateşkes müzakerelerinde İsrail ve Hamas arasında bir anlaşmaya varılırsa, İran’ın İsrail’e saldırmaktan vazgeçmesini beklediğini söyledi.

İran’ın başkenti Tahran’da Hamas’ın siyasi lideri İsmail Haniye’nin öldürülmesinin ardından İran’ın İsrail’i hedef alan bir misilleme saldırısı gerçekleştirmesi bekleniyor. Bu hafta ABD, Katar ve Mısır’ın arabuluculuğunda İsrail ve Hamas arasında başlayacak olan ateşkes ve rehinelerin serbest bırakılması müzakerelerinden bir sonuç çıkması halinde İran’ın misilleme saldırısından vazgeçebileceği yönünde iddialar daha önce dünya basınında da yer almıştı. Ancak İran, İsrail'e karşı bir misillemeden kaçınması için Batılı ülkelerden gelen çağrılara olumsuz yanıt verdi.

İngiltere Başbakanı Keir Starmer, dün İran Cumhurbaşkanı Mesut Pezeşkiyan’la yaptığı telefon görüşmesinde İran’ı askeri saldırı tehdit mesajlarını geri çekmeye çağırmış, İran medyasında yer alan haberlere göre Pezeşkiyan’ın Starmer’a misillemenin İsrail’in "suçlarını durdurmanın bir yolu" ve İran'ın "hukuki hakkı" olduğunu söylediği belirtilmişti.

ABD ateşkes konusunda kararlı

ABD’nin Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Linda Thomas Greenfield, New York'ta BM Güvenlik Konseyi'nde ülkesinin Orta Doğu’da ''gerilimi düşürmeyi’’  hedeflediğini söyledi ve ABD’nin amacının "olası bir saldırıya karşı caydırma, savunma ve bölgesel çatışmalardan kaçınma" olduğunu belirtti. 

Greenfield ''Daha geniş çaplı bir bölgesel çatışma kaçınılmaz değil’’ ifadelerini kullandı, ardından “Bu, Gazze’de derhal bir ateşkes ve rehinelerin serbest bırakılması anlaşmasını tamamlamaktan geçiyor. Bunun sonuca ulaşmasını sağlamamız gerekiyor” dedi.

ABD Dışişleri Bakanlığı, İsrail Savunma Bakanı Ben Gvir’in Mescid-i Aksa baskınını ''Kudüs’teki kutsal mekanlarla ilgili tarihsel statükoya açık bir saygısızlık’’ olarak nitelendirerek saldırıya karşı çıktı. Bakanlığın yazılı açıklamasında Gvir’in ''provokatif eyleminin'' ateşkes ve rehinelerin serbest bırakılması müzakereleri için gösterilen çabalara zarar verdiği ifade edildi. ABD Haniye suikatının ardından da bunun ''ateşkes görüşmelerine yardımcı olmadığını'' söylemişti. 

ABD, Mısır ve Katar’ın işbirliği ile bu hafta Kahire ve Doha’da, ateşkes ve rehinelerin serbest bırakılması görüşmelerini başlatacak. ABD tarafından perşembe günü başlayacak olan görüşmelerle ilgili daha önce yapılan açıklamalarda, anlaşmanın -uygulama ile ilgili küçük detaylar hariç- hazır olduğu, tarafların masada anlaşmamak için hiçbir bahaneye sığınamacağı ifade edilmişti. Pentagon geçen hafta Orta Doğu'ya İran'ın olası bir saldırısına karşı ek askeri güç takviyesi yaptığını açıklamıştı.