Varis sadece kozmetik bir sorun olmayıp yaşamı tehdit noktasına varabilen problemlere yol açabiliyor. Peki ne oluyor da sağlık açısından istenmeyen sonuçlarla karşılaşılıyor? Kalp-Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Semih Barlas, “İçinde tek yönlü çalışan kapakçıklar bulunan bacak venleri, hastalık ilerledikçe genişliyor ve kapaklar adeta kaçıran bir rezervuar gibi geri kaçırmaya başlıyor. Venler kıvrıntılı hale geldiği için içlerindeki kanın akışı yavaşlıyor ve pıhtı oluşabiliyor. Bu pıhtı yerinden koparsa gideceği hayati organ akciğerlerdir” diyor. Buna ‘pulmoner emboli’ deniyor ve acil olarak tedavi edilmesi gerekiyor. Yine hastalık süreci içinde, alt bacaktaki kaşıntı ve kızarıklıkları takiben, çok uzun süre geçmeyen, ağrılı ve vücut için bir enfeksiyon kaynağına dönüşebilecek yaralar ortaya çıkabiliyor.
HASTALIĞIN AŞAMASINA GÖRE FARKLI TEDAVİLER
Gazete Habertürk'ten Ceyda Erenoğlu'nun haberine göre; Prof. Dr. Barlas, “Belirtilerin varlığını fark eden her hasta, bir kalp damar cerrahına başvurmalıdır. Doktor tarafından yakınmalar dinlenmeli, bacak muayene edilmeli ve ‘venöz dopler’ adı verilen çok ayrıntılı bir bacak ultrason incelemesi yapılmalıdır” diyor. Hastalığın aşamasına göre farklı tedaviler uygulanıyor. Eğer sorun ‘hafif venöz yetmezlik’ düzeyindeyse hastaya sadece görsel rahatsızlık veren kılcal damarlar, kozmetik açıdan ortadan kaldırılıyor. Eğer sorun ‘orta-ileri venöz yetmezlik’ boyutundaysa öncelikle altta yatan hastalıklı damarlar ortadan kaldırılıyor. Bir diğer deyişle, tıbbi tedavi uygulanıyor. Bu aşamadaki bireyin önemli bir damar hastalığı olduğu göz ardı edilip sadece bacağındaki kılcal damarlar yok edildiğinde bir buz dağının sadece tepesine müdahale edilmiş oluyor.
KLASİK YÖNTEMİN YERİNE YENİ YÖNTEM
Venöz yetmezlik tedavisindeki en önemli gelişme, hastalığın sadece bir görsel sorun olmaktan çıktığı ve yaşamsal boyut doğurabilecek bir damar hastalığı haline geldiği durumlarda yaşanıyor. Genel veya epidural anestezi altında, dikiş gerektiren kesiler içinden, damarın boylu boyunca çıkarılmasını hedefleyen klasik ‘stripping’ adı verilen ameliyatın büyük oranda terk edildiği belirtiliyor. Çok travmatik bir girişim olması, kişiyi uzun süre işinden alıkoyması ve ameliyatı takip eden 5 yıl içinde nüks olasılığının yüzde 40-70’leri bulması uygulanmamasının en önemli nedenleri arasında bulunuyor. Eski ameliyatın yerini lokal anestezi altında, dikiş gerektirmeyen 1 mm’lik kesiden venöz yetmezlikli damarın içine yüksek enerji verilmesi veya bir yapıştırıcının enjekte edilmesini hedefleyen ‘Endovenöz Trunkal Ablasyon’ (EVTA) alıyor. EVTA yönteminin uygulanamayacağı ayak bileğine yakın bölgelere ise ‘Dopler altında kimyasal ablasyon’ yapılıyor ve damarı büzücü ilaç veriliyor.
VARİSE ÇOK YÖNLÜ YAKLAŞIM
Varisin kombine tedavisinde aşağıdaki adımlar uygulandığında yüz güldüren sonuçlar alındığı belirtiliyor. İşte o adımlar: 1. Tüm hastalara venöz dopler incelemesi yapılır. 2. Dopler sonucunda hafif venöz yetmezlik saptanırsa, görsel rahatsızlık veren kılcal damarlara ‘yüzeyel köpük skleroterapi’ uygulanır. 3. Dopler sonucunda orta-ileri venöz yetmezlik saptanırsa, hasta ven/venlere ‘EVTA’ yapılır. 4. Makarna görünümlü damarlar 1 mm’lik kesilerle çıkarılır. 5. ‘EVTA’yı takiben gerekli durumlarda ‘Dopler altında kimyasal ablasyon’ uygulanır. 6. Eğer hastada öncelik EVTA’ya verilmişse devamında kozmetik tedaviye geçilebilir ve ‘yüzeyel köpük skleroterapi’ uygulanır. 7. Tüm hastalar 15 gün süreyle kademeli basınçlı çorap giyerler.
VARİSİNİZ VARSA BUNLARI YAPMAYIN
* Uzun süre hareketsiz kalmayın.
* Kendinizi susuz bırakmayın
* Ağırlık kaldırmayın.
* Bacakta ani başlayan ve hareketle geçmeyen şiddetli ağrınız varsa hemen doktora başvurun.
VARİSİNİZ VARSA BUNLARI YAPIN
* Yürüyüş yapın ve yüzün.
* Sürekli topuklu ayakkabı giymeyin.
* Sıcakta bulunmayın.
* Akşamları bacaklarınızı soğuk suyla yıkayın.
* Yattığınızda bacaklarınızın altına bir yastık koyun.
* Gün içinde kademeli basınçlı modern varis çorapları kullanın.
* Doktorunuza hamilelik sırasında kan sulandırıcı iğne gerekip gerekmediğini danışın.
* Uzun yolculuklar öncesinde kan sulandırıcı iğne yaptırın.
Kozmetik varis tedavisi mümkün mü?
Varis tedavisinde en merak edilen konular arasında, “Kozmetik varis tedavisi mümkün müdür?” ve “Varisin kişiyi rahatsız eden görüntüsü günümüz şartlarında yok edilebilir mi?” soruları bulunuyor. Bu durumdaki kılcal varislerin tedavisi için ‘yüzeyel köpük skleroterapi’ kullanılıyor. Uygulamada çok ince iğneler yardımıyla venlerin içine köpüklü bir ilaç veriliyor ve damar büzüştürülüp kapatılıyor. Kapanan damar, vücut tarafından emilip yok oluyor. Kılcal varislerin kozmetik tedavisinde lazer uygulamaları ağrılı ve damar çapının geniş olması durumunda yanık izine yol açması nedeniyle ilk tercih olmuyor. ‘Spagetti görünümlü damarlar’ olarak tanımlanabilecek 5 mm’den daha kalın çaplı varislerse 1 mm’lik iz bırakmayan kesiler içinden lokal anestezi altında ‘ambulatuvar flebektomi’ yöntemiyle çıkarılıyor.
