24 Şubat’ta Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesi ve savaşın halen devam etmesi son dönemde NATO’yu (Kuzey Atlantik Anlaşması) öne çıkaran bir aktör haline getirirken, ittifak içinde yaşanan anlaşmazlık da sürüyor.
Bu hafta salı gününden perşembe gününe kadar İspanya’nın başkenti Madrid’de düzenlenecek NATO Liderler Zirvesi’nde kritik adımların atılması beklenirken en büyük gündem maddesi ise NATO’ya girmek isteyen İsveç ve Finlandiya’nın bu sürecini veto etme kararı alan Türkiye’nin ikna edilmesi.
Resmi olarak yarın başlayacak etkinlik öncesinde bütün gözler Türkiye heyetini takip ederken İngiliz haber ajansı Reuters da kapsamlı bir analiz hazırladı. Makalede, “NATO liderleri, Türkiye Cumhurbaşkanı’ndan Finlandiya ve İsveç’in üyeliğini veto etmemesini isteyecek” yorumu yapıldı.
Zirvede yanıtı merakla beklenen iki soru bulunuyor… NATO Zirvesi’nde mülteci krizine karşı güney bloğunun güçlendirilmesinden, Çin’e karşı ittifakın bölgeye daha çok asker göndermesine kadar birçok konunun görüşülmesi beklenirken Türkiye’nin iki ülkenin üyeliğini veto etmesi öncelikli gündem maddelerinden biri. Türkiye’nin duruşunu değiştirip değiştirmeyeceği uluslararası kamuoyunun yakından merak ettiği sorulardan biri.
ZİRVEDEN BEKLENTİ DÜŞÜK
Finlandiya ve İsveç’in üyeliğini değerlendiren ABD’li senatör Angus King, “Bence bu üyelikler Putin’e önemli bir mesaj göndermek anlamına geliyor ve bence bu ittifakı önemli ölçüde güçlendirecektir” dedi.
Üç ülkenin üyelik müzakerelerinde yer alan bir Türk yetkili böyle bir anlaşmanın zirvede yapılmasının zor olduğunu söylerken, “Görüşmeler oldu fakat atılmasını beklediğimiz adımlar maalesef atılmadı” dedi. Reuters’a konuşan iki üst düzey NATO diplomatı da anlaşmazlığın teknik yeterlilikler olmadığını, siyasi olduğunu dile getirdi.
BIDEN, ERDOĞAN’LA GÖRÜŞECEK Mİ?
Analizde, “Erdoğan’ın duruşu ülkesinde 2023 seçimleri öncesinde desteğini artırdı. Son haftalarda Suriye’nin kuzeyine askeri operasyon yapmakla tehdit etti, NATO müttefiki Yunanistan’la gerilimi tırmandırdı ve Batı ülkelerinin Rusya’ya uyguladığı yaptırımlara katılmadı” ifadeleri yer aldı.
Zirvenin en merak edilen sorusu ise, “ABD Başkanı Joe Biden, Erdoğan’la özel bir görüşme gerçekleştirecek mi” olacak. Zira göreve geldiği günden beri Türkiye’ye ve Erdoğan’a karşı mesafeli davranan ve ABD’nin önceki başkanı Donald Trump’ta olduğunun aksine nadiren iletişime geçen Joe Biden’ın Madrid’de Erdoğan’a Finlandiya ve İsveç’in üyelikleri ile ilgili baskı yapabileceği belirtiliyor.
