TBMM Başkanı Mustafa Şentop, Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, 30 Nisan 2018’de yürürlüğe giren kanuna göre yeniden cumhurbaşkanı adayı olabileceğini savunarak, “Aynı cümleyi tekrar tekrar ifade eden, tekrarladıkça da bunun doğru olduğuna herkesin inanacağına bekleyen arkadaşları, ciddi hukuki bir metin okumaya davet ediyorum. Bu konuda hukuken hiçbir sorun yok. Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın ikinci defa adaylığı söz konusudur” dedi.
Mustafa Şentop, bugün TBMM’de gazetecilere yaptığı açıklamada, Recep Tayyip Erdoğan’ın 14 Mayıs’ta yapılacak seçimde yeniden cumhurbaşkanı aday olamayacağına yönelik itirazları değerlendirdi. Şentop, şunları söyledi:
“DAHA ÖNCEKİ SEÇİMLERDE DE CUMHURBAŞKANI ADAYLARIYLA İLGİLİ İTİRAZ BAŞVURULARI YAPILDI. BU BİR RUTİNDİR”
“Daha önceki seçimlerde de cumhurbaşkanı adaylarıyla ilgili itiraz başvuruları yapıldı. Bu bir rutindir, herhangi bir kişi de bunu yapabilir. Yüksek Seçim Kurulu zaten bir ön inceleme yapıp geçici aday listesi ilan etti, değerlendirip kararını verecek. Bu konuya dair daha önce de konuştum. Bu konuşmalarımı TBMM Başkanı sıfatıyla yapmıyorum. Anayasa değişikliğini ve dayanak olarak gösterilen 101’inci maddeyi görüşen, bununla ilgili bir komisyon raporu hazırlayan Anayasa Komisyonu’nun o dönemdeki başkanı olarak bunu ifade ediyorum.
2017 Ocak ayında görüşmeler yapılmış ve orada bunu öngererek açıkça bir paragraf da bu komisyon raporuna koymuşuz. Demişiz ki ‘Bu kanun, yürürlüğe girdikten sonraki olaylara uygulanacaktır. Önceki dönemde cumhurbaşkanı seçilenlerin bu kanun kapsamında iki defa seçilme hakkı olacaktır’ diye bir hükmü koymuşuz. Hukukçu olarak, bu konuda iki makale yazdım. Biri 40 sayfalık, biri de 60 sayfalık bir makale. Kamuoyundaki bütün tartışmaları gözden geçirerek ve onların nerelerde yanlış yaptığını bizzat göstererek, tespit ederek bir hukuki tartışma şeklinde makale yazdım.
“BU KONUYU, TEK BİR CÜMLEYİ TEKRARLAYARAK İSPAT ETMEYE ÇALIŞAN BAZI ARKADAŞLAR VAR”
Bu konuyu, bir tek cümle kullanarak ve o cümleyi tekrarlayarak ispat etmeye çalışan bazı arkadaşlar var. Bugün açıklama yapan arkadaşlarımızdan birisi, bir avukat arkadaşımız, ‘Meclis Başkanı bu konuda konuşamaz’ diyor. Konuşma polisi rolü de üstlenmiş. Bu arkadaşımızın niye bu maddeyi yanlış yorumladığını, bir hukukçu olarak size çok açık ispat edeyim. ‘Meclis Başkanı konuşamaz, tarafsızdır’ diyor. Halbuki Anayasa’nın 94’üncü maddesinin son fıkrası, Meclis Başkanı’nın hangi konularda bir sınırlama içerisinde olduğunu ifade ediyor. Burada Meclis Başkanı’nın hukuki tartışma olan konularda kamuoyunda konuşamayacağına dair, bunu da kapsayan bir tarafsızlık şeklinde, Anayasa’nın tanımı yok. 94’ün son fıkrasını bu arkadaşımız anlayamamış.
“BU TARTIŞMA, BİR SİYASİ TARTIŞMA OLARAK YÜRÜTÜLÜYOR, BİR HUKUKİ TARTIŞMA DEĞİL”
Kendi görüşünden farklı görüşleri okumamış. Bu konuda anayasa hukukçuları var. Ayhan Döner, Hüseyin Özcan, Cengiz Gül, Abdurrahman Eren, Nihat Bulut, Tahsin Fendoğlu; hepsi, bu konuda uzunca hukuki görüş açıklamış veya makale yazmış kişiler. Bunları yok sayıyor, okumuyor. Karşı görüşleri okumuyorsunuz, kalkıp görüş açıklıyorsunuz. Ayıptır. Binlerce avukat, Cumhurbaşkanı’nın aday olacağı konusundaki görüşü paylaşıyor. Bu tartışma, bir siyasi tartışma olarak yürütülüyor, bir hukuki tartışma değil.
“30 NİSAN 2018’DEN SONRAKİ İKİNCİ SEÇİMDİR. DOLAYISIYLA İKİNCİ DEFA ADAYLIĞI VE SEÇİMİ SÖZ KONUSUDUR”
Anayasa’nın 101’inci maddesi, yani bir kişinin en fazla iki defa cumhurbaşkanı seçileceği hükmünün bulunduğu madde, 30 Nisan 2018 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Hukukta kural şudur; bir kanun hükmü, yürürlüğe girdiği tarihten sonraki olaylara uygulanır, önceki olaylara uygulanmaz. 30 Nisan 2018’den sonra Türkiye’de bir defa cumhurbaşkanlığı seçimi yapılmıştır ve Sayın Cumhurbaşkanımız bir defa aday olmuş ve seçilmiştir. 14 Mayıs 2023’te yapılacak olan seçim, 30 Nisan 2018’den sonraki ikinci seçimdir. Dolayısıyla ikinci defa adaylığı ve seçimi söz konusudur.
Bir kanun hükmünün yürürlüğe girdiği tarihten önceki olaylara uygulanabilmesi için özel bir düzenlemeye, bir istisna hükmüne ihtiyaç vardır. 30 Nisan 2018’de yürürlüğe giren bir kanun hükmünü 10 Ağustos 2014’teki seçimlere uygulayabilmeniz için, açıkça bunları kapsadığını ifade eden bir hükme ihtiyaç vardır. Böyle bir istisna hükmü yoktur. Sayın Cumhurbaşkanı’nın aday olabilmesi için bir istisna hükmüne ihtiyaç yok. Çünkü 30 Nisan 2018’den sonra gelen hüküm, herkese iki defa aday olma hakkı tanımıştır. Aday olması için bir istisna hükmüne ihtiyaç yok, aday olmaması için bir istisna hükmüne ihtiyaç var.
“SAYIN RECEP TAYYİP ERDOĞAN’IN İKİNCİ DEFA ADAYLIĞI SÖZ KONUSUDUR”
Hukukçuların konuşmaları, her zaman bir hukuki görüş değildir. Hukukçular, siyasi görüş de açıklar. Nitekim ‘Seçilemez, aday olamaz’ diyen arkadaşlarımızın bir kısmı, bugün farklı partilerden milletvekili adayı oldular. Görüşün nasıl ortaya konduğunu, hukuken delillendirilip delillendirilmediğine bakmak lazım. Bir görüşü hukuki yapan, bu şekilde hukuki argümantasyon tekniğiyle ortaya konmasıdır. Aynı cümleyi tekrar tekrar ifade eden, tekrarladıkça da bunun doğru olduğuna herkesin inanacağına bekleyen arkadaşları, ciddi hukuki bir metin okumaya davet ediyorum. Bu konuda hukuken hiçbir sorun yok. Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın ikinci defa adaylığı söz konusudur.”