Avukatlık Kanunu ve baroların yapısına ilişkin kanun teklifini görüşmek için toplanan Adalet Komisyonu’nda sık sık tartışma yaşandı ve tartışmalar tansiyonu artırdı. CHP, komisyonda teklifin geçmesini engellemek için 131 milletvekilinin konuşma yapmasını kararlaştırdı. Toplantıda muhalefet milletvekilleri, komisyonun toplantıya çağırılması için 48 saat geçmesi gerektiğini ve toplantıda baroların temsil edilmediğini belirterek usul tartışması açtı.
Adalet Komisyonu Başkanvekili Yılmaz Tunç ise usule aykırılık olmadığını savunarak toplantıya devam etti. CHP, HDP ve İYİ Partili milletvekilleri, TBMM kapısında bekleyen baro başkanlarının toplantıya alınmasını ısrarla tekrarladı. AKP Grup Başkanvekili Cahit Özkan’ın paketin içeriğini açıklarken “Baro başkanlarıyla görüştük” ifadelerine karşı milletvekilleri “Baro başkanları kapıda bekliyor” diye tepki gösterdi. Ancak Özkan, sözünü hiç kesmeden kanun teklifinin içeriğini açıklamaya devam etti. AKP’li milletvekilleri ile muhalefet milletvekilleri bağırarak tartışmasına rağmen Özkan’ın paketin içeriğini açıklamaya hız kesmeden devam etmesi dikkat çekti.
TBMM Adalet Komisyonu, AKP ve MHP'nin Avukatlık Kanunu ve baroların yapısına ilişkin kanun teklifini görüşmek için toplandı. Milletvekillerinin yoğun katılımıyla kalabalığın oluştuğu salonda, salgın riski gündeme geldi ve 15 dakikalık ara verildi. Komisyon, oluşturulan düzenle yeniden başladı. CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, usul tartışması başlattı.
Özel: Anayasal ihlal ve yetki aşımı
Özel, bir toplantının üç temel öğesinin “ne zaman, nerede, kim” olduğunu ve bu toplantının sorunlu olduğunu belirterek, “Zaman açısından komisyonun toplantıya çağrılması 48 saattir. Partimize teslim saati 11.07’dir. En erken yarın sabah 11.07’de başlayabiliriz. Kaldı ki bizden sonra üç farklı gruba teslim edildi. Son gruba teslim edilme saati olmalıdır. İkincisi, en uygun yerde toplanmaları lazım. Bu toplantı salonu hepimizin sağlığı açısından tehdit. Milletvekillerinin bu kadar tarihi bir oturum yapılırken izleme hakkı vardır. Komisyon için doğru salon bu değildir. Grupların salonlarının birinde yapılabilir. Üçüncüsü, tarihe bırakılan şey şu: Barolarla ilgili teklif geldi, barolar yok, örgütler yok. Bu Anayasal ihlal ve yetki aşımı noktasına gelecek” diye konuştu.
Komisyonda konuşan milletvekilleri şu görüşleri dile getiriler:
Emre: İş başlamadan sakat
CHP İstanbul Milletvekili Zeynel Emre: Toplantı tarihi verilirdi, biz hazırlanıp giderdik. Biz teklifinizi ciddiye alıyoruz. Hazırlık haricinde ilgili hukuk fakülteleriyle, baro başkanlarıyla hazırlık yapıp doğrusunu yanlışını millet için ortaya koymak istiyoruz. Bize teklif edildikten sonra kendi çabamızla işin doğrusunu yanlışını bulup gayret ediyoruz. Burada iyi niyet yok. 48 saat dolmadan bu teklifin görüşülmesi Anayasa’ya aykırı. Yıllara dayalı bir hazırlıktan bahsediliyor. Biz komisyon üyeleri olarak birkaç saatlik hazırlık ile katılabiliyoruz. Barolar Birliği Başkanı yok, baro başkanları yok. Bize baro başkanlarıyla görüşmek için bile müsaade edilmedi. Sandalye sayınız bizden fazla olabilir. Biz de milletin oylarıyla seçildik. Bizimde haklarımız var. Bizim ısrarlı taleplerimize rağmen tek kişiye dahi gelip burada bulunmasına müsaade etmiyorsunuz. Daha iş başlarken sakat bir hale gelmiştir”
Türkkan: Hukuku yerlere seren uygulama
İYİ Parti Grup Başkanvekili Lütfü Türkkan: Bu toplantının yapılış yönüyle ilgili itirazımız var. İçtüzük’te belirtilen ‘48 saat’ kuralına uyulmuyor. Süreye uygun bir günde açılmamıştır. Yarın 11.00’den itibaren biraz daha uygun bir yerde görüşülmesi gerekmektedir. Baro başkanlarıyla birlikte, kaçarak göçerek kanun çıkarılmaz. Savunma hakkı önemlidir. Baro başkanlarının fikrini duymak istemiyorsanız, sakat bir durum vardır. Bu kanun yasalaştığı andan itibaren belirli görüşleri arkasına alan hukuku yerlere seren bir uygulamayla karşı karşıya kalacağız.
Beştaş: Bu acele ne
HDP Grup Başkanvekili Meral Danış Beştaş: Uygun olmayan bir salonda, baro başkanları olmadan, katılmak isteyen vekiller katılamadan bir teklif görüşüyoruz. Neden pandemi sürecinde? Bu acele ne? Tabi cevaplarını biliyoruz, kaç gün sürerse sürsün, ortaya koyacağız. Asıl muhatap olan barolar nerede? Birlik konusunda temsilci gelmiş, Türkiye Barolar Birliği, baroları temsil etmiyor. Metin Feyzioğlu, Ankara’da 27 saat sonra baro başkanlarının ziyaretine gitmiş. Lütfetmiş! Barolar Birliği baroları temsil etmiyor, ben avukat olarak diyorum, beni temsil etmiyor. Alanlarda olan yüzbinlercesini de temsil etmiyor.”
Can: İçtüzük ve Anayasa’ya uygun
AKP Milletvekili Ramazan Can: Burası İçtüzük ve Anayasa’ya göre yönetiliyor. Bu teklif 30 Haziran günü TBMM’ye sunuldu. 48 saate riayet edildi. Salgının pik yaptığı dönemde, infaz yasası görüşmelerini, bu salonda yaptık. COVİD-19’a en uygun salon bu salondur. Toplantının kimlere çağrılacağı ise ‘efendim barolar bizi temsil etmiyor.’ Diyanete karşı açıklama yapan da bizi temsil etmiyor. Diyanet İşleri ile ilgili ne alakan var? Bu ‘temsil ediyor etmiyor’ sözleri hukuki sözler değildir. Bir komisyonda katılımcı alabilmesi, konunun tarafına iştigal etmesi doğrudur ama şu an COVİD-19 ile ilgili sıkıntımız var.
Koç: Hak sahiplerini içeri almamız lazım
HDP Ağrı Milletvekili Abdullah Koç: Salgın hastalığını mı ileri süreceksiniz? Biz niye buradayız? İki üç sandalye ayıramıyor muyuz? Bu ayıptan bir an önce kurtulmamız gerek. Kapıda bekletilen baro başkanlarını, hak sahiplerini içeri almamız lazım. Neden bekletiyorsunuz.”
Başaran: Binlerce avukatın kaderi
HDP Batman Milletvekili Ayşe Acar Başaran: Bu komisyonların tartışma usulu muhatapların gelip, burada kendilerini anlatması. Eğer pandemi diyorsanız, erteleyelim. Bu kadar acil bir durum var mı gerçekten? Çok tarihi bir düzenleme öngörüyorsunuz, binlerce avukatın kaderini belirliyorsunuz. Baro başkanları gelip görüşlerini aktarsın. Eğer bu bir ihtiyaç ise görüş alınır, ikna edebileceğinizi düşünüyorsanız, buyurup gelsinler.”
Başkanvekili Tunç: Değerlendirmeler yanlış
Adalet Komisyonu Başkanvekili Yılmaz Tunç: Yanlış değerlendirilme yapılıyor. Gruba dağıtım ve üyelere dağıtımı karıştırmamamız lazım. Üyelere dağıtım 16.00’da tamamlandığı için toplantı saatini 16.00 olarak belirledik. Yoksa tartışmaya neden mahal verelim. Siz gruplara dağıtım geç oldu diyorsunuz. Gruplara dağıtım bilgi mahiyetindedir. Komisyon üyelerine dağıtım yeterlidir.
Subaşı: TBMM, bu ayıbı silemeyecek
İYİ Parti Antalya Milletvekili Hasan Subaşı: “zorlayıp kanıtarak ve İçtüzük maddelerine aykırı kanun yapmaya çalışıyoruz. Barolar şuraya kadar gelmiş, niye onları almıyoruz. TBMM, bu ayıbı silemeyecektir.
Kaboğlu: Baro başkanlarını almamak yasa açısından sorun
CHP İstanbul Milletvekili İbrahim Kaboğlu: Barolar birliği temsilcisi burada olabilir ama bu teklif daha çok baro başkanlarının dinlenilmesi gerekiyor. Bu çok tartışmalı bir yasa önerisi. Baro başkanlarını dışlamakla sanki bir an önce bu kotarılırsa bu yasa geçilecekmiş gibi bir izlenim veriliyor. Meclis’in üzerinde herhangi bir vesayet olmadığına göre, baro başkanlarını kapıda bekletirsek, baro başkanlarını almıyoruz gibi bir sonuç çıkar ki bu yasa açısından sorun olur”
Özkan, tepkiyle karşılandı
Adalet Komisyonu Başkanvekili Tunç ise usule aykırı durum olmadığını tekrarlayarak, sözü teklif sahibi AKP Grup Başkanvekili Cahit Özkan’a bıraktı. Özkan, paketin içeriğini açıklarken “baro başkanlarıyla görüştük” ifadelerine karşı milletvekilleri “baro başkanları kapıda bekliyor” tepkisi gösterdi. Ancak Özkan, sözünü hiç kesmeden kanun teklifinin içeriğini açıklamaya devam etti. AKP’li milletvekilleri ile muhalefet milletvekillerinin bağırarak tartışmasına rağmen Özkan’ın paketin içeriğini açıklamaya hız kesmeden devam etmesi dikkat çekti.