TBMM’nin, yeni yasama döneminin ilk gününden son gününe dek, kadına karşı şiddetle mücadele konusunda Türkiye’deki tüm kurumlara eşitliğin sağlanması ve ayrımcılıkla mücadele yönünden örnek olacak bir çalışma yürütmesi gerektiğini hatırlatıyoruz.
İçinde Türkiyeli parlamenterlerin de bulunduğu Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’nin (PACE) Eşitlik ve Ayrımcılıkla Mücadele Komitesi, 11 Eylül 2020 tarihinde İstanbul Sözleşmesi ile ilgili bir açıklama yayınlamış ve parlamenterleri göreve çağırmıştı. Açıklamada ayrıca, tüm üye devletlere, sivil topluma, bölgesel ve uluslararası örgütlere, 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü’nde, İstanbul Sözleşmesi ve bu Sözleşme’nin kadına yönelik şiddete bir son verilmesinde oynadığı hayati role verdikleri desteği pekiştirecek etkinlikler düzenlemeleri için çağrıda bulunulmuştu.
EŞİK - Eşitlik İçin Kadın Platformu olarak Komite’nin bu çağrılarını destekliyor; İstanbul Sözleşmesi, Anayasa ve ulusal yasalar çerçevesinde TBMM’yi kadına karşı şiddetle mücadelede oynaması gereken tarihsel rolün gereğini yerine getirmeye çağırıyoruz.
Bilindiği üzere, İstanbul Sözleşmesi’nin denetleme organı olan Kadına Yönelik Şiddet ve Ev İçi Şiddete Karşı Uzman Eylem Grubu (GREVIO) Türkiye hakkında da bir rapor hazırlamış ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin kadına karşı şiddetin önlenmesi konusunda atması gereken adımları kısa, orta ve uzun erimli olarak net bir biçimde belirtmişti. Ne yazık ki bu raporun gerekleri yerine getirilmediği gibi, 15 Ekim 2018 tarihli GREVIO Türkiye Raporu’nun resmi çevirisi bile yaptırılmadı. Daha da vahim olan konu, kadın cinayetlerinin cinskırım boyutlarına ulaştığı ülkemizde Sözleşme’den çıkılması tartışması açıldı.
İstanbul Sözleşmesi’ne yönelik karalama kampanyası, kadınların hayatına kasteden, eşit ve özgür bir hayat sürmelerine karşı açılan bir savaşın simgesidir. Bu karalama kampanyalarına son verilmesi konusunda, TBMM Başkanlığı’nı ve TBMM’yi göreve çağırıyoruz. Çünkü İstanbul Sözleşmesi’nin uygulanması konusunda TBMM’nin de sorumluluğu, politika oluşturucu ve denetleyici görevleri bulunmaktadır. Bu görev aynı zamanda “herkesin insan haklarından ve temel hürriyetlerden yararlanması ülküsünden ve Anayasa'ya sadakatten ayrılmamayı” içeren milletvekili yemininin de bir gereğidir.
İstanbul Sözleşmesi’nin bütüncül politikalar bağlamındaki 7. maddesi ve “İzlemede parlamentonun rolü” başlıklı 70. maddesi, Sözleşme’nin uygulanmasında parlamentonun önemini ortaya koymaktadır. Ayrıca 15 Ekim 2018 tarihli GREVIO Türkiye Raporu’nun son paragrafı da parlamentoyu Sözleşme’nin uygulanmasını denetime davet etmektedir.
Bu nedenlerle tüm yetkililere ve özellikle de TBMM Başkanı Sayın Mustafa Şentop’a sesleniyoruz:
1. Acilen, hala resmi çevirisi yapılmamış olan 15 Ekim 2018 tarihli GREVIO Türkiye Raporu’nun resmi çevirisini yaptırınız ve Raporu tüm milletvekillerine ulaştırınız.
2. Raporun hükümet, bakanlıklar ve yargı kurumları, ulusal ve yerel düzeyde ilgili tüm kamu kurumları, üniversiteler, yerel yönetimler, siyasi partiler, meslek örgütleri, medya, kadına yönelik şiddet alanında çalışan STK’lar ve diğer sivil toplum örgütleri ve tüm ilgili kesimlerle kapsamlı bir şekilde paylaşılmasını sağlayınız; kendi eylem planlarını ve geri bildirimlerini isteyiniz.
3. Meclis’in ilk işlerinden biri olarak GREVIO Türkiye Raporu’nun TBMM’de görüşülmek üzere özel olarak gündeme alınmasını sağlayınız. İlgili kamu kurumları, üniversiteler, yerel yönetimler, siyasi partiler, meslek örgütleri, kadına yönelik şiddet alanında çalışan STK’ların görüş ve önerilerini alarak ve TBMM’deki tüm partileri sürece dahil ederek Türkiye’nin şiddetle mücadele konusundaki yol haritasının/eylem planının geniş katılımla çıkartılması için çalışınız.
4. Kadına karşı şiddet ve İstanbul Sözleşmesi ile ilgili çalışmaları 1 Ekim 2020 tarihinden itibaren TBMM gündemine alınız. Meclis’in tüm çalışmalarında, İstanbul Sözleşmesi’nin gerektirdiği ilkeleri hayata geçirmeye özen gösteriniz.
5. EŞİK - Eşitlik İçin Kadın Platformu’nun 17 Eylül 2020 tarihli basın açıklamasında da talep edildiği gibi, Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü kapsamında, 25 Kasım günü TBMM’de özel bir oturum düzenleyerek kadına karşı şiddetin önlenmesi ve İstanbul Sözleşmesi’nin 70. maddesi gereği Sözleşme’nin uygulanması konusundaki parlamenter denetim görevinin yerine getirilmesini sağlayınız.
EŞİK olarak, TBMM Başkanlığı’nın yanı sıra tüm siyasi partileri ve milletvekillerini, tüm sivil toplumu kadına karşı şiddetle mücadelede kendi üzerine düşen sorumlulukları yerine getirmeye; bu alanda çalışan kadın örgütlerini desteklemeye çağırıyoruz.
