AKP iktidarı döneminde giderek işlevsizleştirilen Sayıştay’ın mali denetimlerde yaşadığı güçlükler, genel değerlendirme raporlarıyla bir kez daha gözler önüne serildi. Kamudaki sansürü de ortaya koyan raporlara göre, kamu idarelerinin büyük faaliyet raporlarında temel mali tablolara yer vermezken yardım yapılan vakıf ve dernekleri de açıklamadı. 2020 denetimleri kapsamında mali raporları mercek altına alınan 327 kamu idaresinden 219’unun faaliyet raporunda temel mali tablolara yer verilmediği görüldü. Mali raporlarını kamuoyu ile paylaşmayan kamu idarelerinden 24’ünün genel bütçeli idare, 68’inin üniversite, 18’inin özel bütçeli idare, ikisinin sosyal güvenlik kurumu, 101’inin ise belediye olduğu bildirildi.
VAKIFLAR GİZLENDİ
BirGün'den Mustafa Bildircin'in haberine göre; kanunlar gereği, yardım yaptıkları birlik, kurum ve kuruluşların faaliyetlerine yönelik bilgi vermesi gereken kamu idareleri, kanunu yok sayan uygulamalara imza attı. İncelemelere göre, 121 kamu idaresi yardım yaptığı vakıf ve derneklere yönelik bilgileri kamuoyundan gizlerken bu idarelerden 86’sını belediyelerin oluşturduğu belirtildi.
Kamu idarelerinin yüzde 42’si, faaliyet raporlarında varlık ve yükümlülüklerinin açıklamalarına yer vermedi. Faaliyet raporlarının, “Kamuya hesap verme sorumluluğu” ile hazırlandığının altını çizen Sayıştay, idarelerin mevzuata aykırı uygulamaları nedeniyle bu sorumluluğun yerine getirilmesinin engellendiğini vurguladı.
HEDEFLER TUTMADI
Kamu idarelerinin mevzuata aykırı uygulamaları bunlarla da sınırlı kalmadı. İdarelerden 229’unun bütçe hedef ve gerçekleşmeleri arasında sapma olduğu ancak faaliyet raporlarında sapmanın nedenleri hakkında bilgi verilmediği belirlendi.
RAPORLARA YANSITILMADI
Çok sayıda kamu idaresi, özel ödeneklerine yönelik detayları da kamuoyu ile paylaşmadı. Denetlenen 107 kamu idaresinin, bütçe ile tahsis edilen ödeneklerin dışında kullanımına tahsis edilen özel ödenek, dış proje kredisi veya bağış ve yardım gibi kaynakları faaliyet raporunda göstermedi.