Elektrik üretiminde kullanılan doğal gaza yılın üçüncü zammı da 1 Mart’ta yapıldı. BOTAŞ’tan yapılan açıklamaya göre, 1 Mart itibarıyla elektrik üretim amaçlı tarifeye yüzde 18,3 oranında zam yapıldı. Böylece 1000 metreküp doğal gazın fiyatı, 7 bin 450 liraya çıktı. BOTAŞ, elektrik üreten doğalgaz çevrim santrallerinin kullandığı gaza şubat ve ocak aylarında da zam yapmıştı.
Şubat ayında elektrik üretimi amaçlı tarifeye yüzde 14 oranında zam yapılırken mesken ve sanayi aboneleri için geçerli tarife sabit kalmıştı. BOTAŞ, 1 Ocak’tan itibaren de doğalgazda mesken tarifesine yüzde 25, sanayi aboneleri için geçerli tarifeye yüzde 50, elektrik üretim amaçlı tarifeye de yüzde 15 zam yapıldığını açıklamıştı. Böylece 1 Aralık 2021’de 4 bin 800 TL olan 1000 metreküp doğalgazın fiyatı, 1 Mart’ta yapılan zamla birlikte 7 bin 450 liraya ulaştı.
Elektrik üretimde kullanılan doğal gaza yapılan bu zamların, kısa bir süre sonra elektrik fiyatlarına yansıması bekleniyor. Zira hükümet, ocak ayında elektriğe yaptığı yüzde 100’ü geçen zamlarla, 2021 yılındaki maliyeti tüketicilerin faturasına yansıtmıştı. Söz konusu zamların elektrik faturalarını ödenemez hale getirmesinin ardından başlayan tepki nedeniyle de faturayı düşürmek amacıyla bazı düzeltmeler yapıldı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, kabine toplantısının ardından elektrik faturalarında düşük tarifeden yüksek tarifeye geçiş için tüketim limitinin aylık 210 kilovatsaatten 240 kilovatsaate çıkarılacağını duyurdu. Bu kararla hanelerin ortalama aylık elektrik tüketiminin tamamına yakını düşük kademe tarifeye girmiş oldu. Meskenler için elektrik tüketiminde KDV’nin yüzde 18’den 8’e indirildiği açıklanırken EPDK da düşük tarife limitin 1.37’den 1.26 TL’ye çekildiğini duyurdu.
UZMANLAR ZAM UYARISI YAPIYOR
Tüm bu düzenlemelere karşın, yılın ilerleyen aylarında elektrik maliyetlerinin artmasıyla birlikte yeniden zam yapılması bekleniyor. Kuraklık nedeniyle barajların ürettiği elektrik miktarındaki düşüş, doğalgaz çevrim santralleri ile kapatılmaya çalışılmış ve elektrik üretiminde kullanılan doğalgaz oranı hızlı yükselmişti. TEİAŞ’ın verilerine göre, geçen yıl üretilen 331 milyar kilovatsaati bulan elektriğin yüzde 32,71’lik kısmı doğalgaz çevrim santralleri tarafından üretildi. 2022 yılının ilk ayında da toplam üretimin yüzde 26,6’sı doğalgaz ve LNG santralleri tarafından gerçekleştirildi. Elektrik üretiminde ithal kaynakların payı azaltılmadığı sürece, maliyet ister istemez tüketicilerin faturalarına yansıtılacak.
Uzmanlar, elektrikte arz güvenliğini ve halkın daha ucuz enerji kullanımını sağlamak amacıyla yerli ve yenilenebilir enerjinin ön plana çıkarılmasını öneriyor. Bu kapsamda hem yenilenebilir yatırımların artması hem de yerli kömürle çalışan ve çevre yatırımlarını yapmış olan termik santrallerin öne çıkarılması gerektiğini belirtiyor.