Basın meslek örgütleri tarafından "iktidarın sopası" olarak nitelenen Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun (RTÜK) yerel seçimler öncesi, iktidar çizgisinde yayın yapmayan televizyon kanallarını cezaya boğdu. Fox TV, Halk TV, Sözcü Televizyonu, Tele 1 ve KRT’ye ağır cezalar verdi.
Tarikatlar ve cemaatlerin hedefindeki "Kızıl Goncalar" dizisine de yüzde 3 para ve 2 kez program durdurma cezası verildi. Cezalar tepki topladı.
RTÜK’ün verdiği cezalar ve gerekçeleri şöyle:
• Kızıl Goncalar dizisinin yayınlandığı FOX TV’ye idari para cezası ile iki kez program durdurma cezası verildi. Cezaya gerekçe olarak dizide ‘Faniler’ adlı tarikata bağlı bir börekçinin, “has tereyağı” sloganıyla satış yapmasına karşın ürünlerinde kalitesiz bir yağ çeşidini kullandığını gösteren sahne gösterildi.
• FOX TV’ye verilen idari para cezasında ise kanalda yayımlanan Somali Cumhurbaşkanı’nın oğlu ve hakem Halil Umut Meler’e yumruklu saldırı gerçekleştiren Ankaragücü’nün eski başkanı Faruk Koca haberlerinde "tarafsız davranılmadığı" gerekçe olarak sunuldu.
• Halk TV’ye iki kez yüzde 3 idari para cezası verildi. Gerekçe olarak “terör eylemini, faillerini ve mağdurlarını terörün amaçlarına hizmet edecek sonuçlar doğuracak şekilde” sunmak ve LGBT+konusundaki değerlendirmeler nedeniyle milli ve manevi değerlere aykırılık bahane edildi.
• SZC TV’ye yüzde 3 para cezası verildi. Buna gerekçe olarak ise TÜİK çalışanının işsizliği az göstermelerinin karşılığında prim, terfi aldıklarına ilişkin sözlerin aktarılması gösterildi.
• Tele 1’e “kişileri küçük düşürmekten” yüzde 3; aynı kanala kara para aklama yöntemlerinin tartışıldığı program nedeniyle yüzde 3, kanalda Yılmaz Güney’in tartışıldığı programa da “suçluyu övmekten” yüzde 3 idari para cezasına karar verdi.
• KRT’de Zafer Arapkirli’nin Çalışma Bakanı Işıkhan’ı “aşırı yoksulluk yok” sözleri Sağlık Bakanı Koca’yı da yurtdışına giden doktorlar için “para” için gittiklerine dönük el işaretini eleştirmesinden dolayı “küçük düşürmekten” kanala yüzde 3 idari para cezası verildi.
• TGRT’ye haber bülteninde Starbucks bardağının görünmesi nedeniyle “gizli ticari iletişim”den yüzde 3 idari para cezası verildi.
KARA LEKE
CHP kontenjanından RTÜK üyeliğine seçilen İlhan Taşcı, verilen cezalara sosyal medya hesabından tepki gösterdi. Taşcı, "RTÜK tarikat ve cemaatlere boyun eğdi" dedi.
Kurul’un diğer CHP’li üyesi Tuncay Keser ise “2023 yılını ekran karartma dahil ağır yaptırımlarla bitiren RTÜK, 1 Ocak’ta başlayacak seçim dönemi için de yaptırım kartını çekmiş oldu. Yaptırımla, karartmayla varılacak yer demokrasi limanı asla değildir. Basın özgürlüğü ve çok seslilik olmazsa, demokrasi de olmaz” ifadelerini kullandı.
Çağdaş Gazeteciler Derneği’nden (ÇGD) yapılan açıklamada ise "RTÜK, yerel seçimlere giderken iktidarı eleştiren kanallara yine ‘had’ bildirmiş. Verilen tüm bu cezalar basın ve ifade özgürlüğüne 2023 yılında vurulan son darbeler olarak RTÜK’ün kara tarihine eklenmiştir" ifadelerine yer verildi.
SZC TV’ye verilen cezaya tepki gösteren kanalın Genel Müdürü Alişer Delek “RTÜK’ten Sözcü TV’ye ilk ceza... Gazetecilikten, ifade özgürlüğünden, kamu yararından bir adım geri atarsak cezamızı vatandaş keser. Gerisi vız gelir tırıs gider...” dedi.
SUSTURAMAZSINIZ
Programında kullandığı ifadeler bahane edilerek KRT’nin ceza almasını eleştiren Zafer Arapkirli ise sosyal medya hesabından şu tepkiyi gösterdi: “Biz değil onlar küçük düşürüyor... Çalışma Bakanı ve Sağlık Bakanı’nı eleştirmek suç olamaz. Ortada hakaret yok, saldırı yok. RTÜK, her iki bakanın eleştirisini yaptığımız programım nedeniyle KRT TV’ye ceza kesmiş. Bizi yıldıramayacaksınız. Bizi susturamayacaksınız.”
Halk TV’nin sahibi Cafer Mahiroğlu ise cezalara şöyle tepki gösterdi: “Yeni yılda bizi yalnız bırakmadıkları için RTÜK ‘e sonsuz teşekkürlerimi iletiyor ve iyi yıllar diliyorum. Artık o kadar bu cezaları benimsedik ki söyleyecek lafımız kalmadı... Heybemize bunu da koyar yolumuza devam ederiz... Bizim sermayemiz, vatan sevgimiz ve halkımıza olan bağlılığımızdır; bu değer bizden kaybolmadıkça sözlerimiz bitse de yüreğimiz susmayacak...”
∗∗∗
TARİKATLAR HEDEF GÖSTERMİŞTİ
Yeni Şafak ve Yeni Akit gazeteleri ‘Kızıl Goncalar’ dizinisi “İslam düş¬manlığı yapıyorlar” denilerek hedef göstermişti.Kadın ve Demokrasi Vakfı (KA¬DEM) de sosyal medyadan yaptığı açıklamada diziyi “Dindar insanları hedef alan algı operasyonlarının en çarpıcı örneklerinden biri” olarak tanımladı.
İsmailağa Cemaati de dizinin kaldırılması için sosyal medya hesa¬bından çağrı yaptı. Daha önce Manevi, İlkeli, Liyakatli Diyanet ve Vakıf Çalışanları Sendikası (Mil-Diyanet Sen) Fox TV önünde diziye tepki göstermişti. Ayrıca İsmailağa Cemaati dizinin kaldırılması için sosyal medya hesabından çağrı yapmıştı.
Dizinin İstanbul Şişli’deki tanıtım afişlerine boyalı saldırı düzenlenmişti. İstanbul Vakıflar 1. Bölge Müdürlüğü, ‘kamu baskısı’ ve ‘RTÜK incelemesi’ gerekçesiyle iki mekân için alınan izinleri iptal etmişti. Ardından dizinin Okmeydanı Darülaceze’deki çekim izinleri de Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın kararıyla iptal edilmişti.
Dizinin yapımcısı Faruk Turgut daha önce “Eğer korkak olsaydım bu işleri yapmazdım. Bize savaş açtılar ama sonuna kadar mücadele edeceğiz” demişti.