Güreşçi Hamza Yerlikaya Vakıfbank, RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin ise Halkbank yönetim kuruluna atandı. Yönetim kurulu üyeleri sadece maaş almayacak, aynı zamanda zarar ettiğinde 83 milyonun vergisiyle finanse edilen bankaların kritik kararlarına da imza atacaklar
Birgün'den Ozan Gündoğdu'nun haberine göre, Türkiye 13 Haziran sabahına kamu bankalarına yapılan atama haberleriyle uyandı. Kamu bankaları, 12 Haziran akşamı, borsa kapandıktan sonra yaptıkları üst üste bildirimlerle yönetim kurulu değişikliklerini duyurdular. Ancak bu atamalar içinde özellikle ikisi tepki çekti.
Buna göre eski AKP milletvekili olan güreşçi ve aynı zamanda Spor Bakanı Yardımcısı Hamza Yerlikaya Vakıfbank yönetim kurulu üyeliğine, Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) Başkanı Ebubekir Şahin ise Halkbank yönetim kurulu üyeliğine atandı.
Yönetim kurulu üyeliklerine atanan isimleri sorumluluğu büyük. Zira atamaların yapıldığı 3 banka da Hazine’nin. Buna karşılık güreşçi Hamza Yerlikaya Süleyman Demirel Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bölümü’nden, RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin ise Gazi Üniversitesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümü’nden mezun. İşte yeni üyelerin görev, yetki ve uymak zorunda oldukları ilkeler…
***
Yetkileri nelerdir?
Yeni üyeler sadece maaş almayacaklar. Zarar ettiğinde 83 milyonun vergisiyle finanse edilen bankaların kritik kararlarına da imza atacaklar.
2005’te yasalaşan 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’na göre bankaların yönetim kurulu üyelerinin görev ve yetkilerinden bazıları şunlar…
“MADDE 51: Kredi açma yetkisi yönetim kuruluna aittir. Yönetim kurulu; kredi açma, onay verme ve diğer idarî esaslara ilişkin politikaları oluşturmak, bunların uygulanmasını ve izlenmesini sağlamak ve gerekli tedbirleri almakla yükümlüdür”
“MADDE 41: Yönetim kurulu, faaliyetlerin muhasebeleştirilmesi, finansal tabloların hazırlanması, onaylanması, denetlenmesi, yetkili mercilere sunulması ve yayımlanması dâhil finansal raporlama sistemini, görev, yetki ve sorumlulukları belirlemek, bilgi sistemlerini yeterli hale getirmek ve uygulamayı gözetmekle yükümlüdür”
***
Hangi ilkelere uymak durumundalar?
Geçmişte bankacılık krizleri yüzünden büyük krizler yaşanan Türkiye’de konuya ilişkin hassasiyet pek çok düzenlemeyi de zorunlu kılmış durumda.
2006 tarihli Bankaların Kurumsal Yönetim İlkelerine İlişkin Yönetmelik banka yönetimlerinin uyması gereken ilkeleri düzenliyor. Toplam 7 ilkenin düzenlendiği bu yönetmelikte yönetim kurulu üyelerini bağlayan ilkeler duru bir Türkçe’yle düzenlenmiş durumda.
İLKE 1: “Yönetim kurulu, öncelikle bankanın devamlılık arz eden faaliyetlerini yönlendirecek stratejileri belirlemeli, kendisi üst yönetim ve diğer personel adına kurumsal değerlerin ve etik kurulların oluşturulmasında öncülük etmelidir”
İLKE 3: “Yönetim kurulu üyeleri, görevlerini etkin bir şekilde yerine getirecek nitelikleri haiz ve kurumsal yönetimde üstlenmiş oldukları rolün bilincinde olmalı ve banka faaliyetleri hakkında bağımsız değerlendirme yapabilmelidir”
***
Ne büyüklükte bir organizasyonu yönetecekler?
Kamu bankaları özellikle son dönemde kredi hacimlerinin büyümesiyle dikkat çekiyor. Ekonominin çarklarını çalıştırmak adına kredi dağıtan kamu bankaları aynı zamanda risk de almış oluyor. Merkez Bankası’nın verilerine göre kamu mevduat bankalarının (Ziraat Bankası, Halkbank ve Vakıfbank) 5 Haziran itibariyle 939 milyar 225 milyon liralık kredi alacağı bulunuyor. Bu tutar yalnızca 2 ay önce 3 Nisan haftasında 779 milyar 539 milyon liraydı. Böylece kamu bankaları sadece bu süreçte kredi alacaklarını 160 milyar lira artırdı.
Öte yandan söz konusu bu kredi büyümesi aynı hızda mevduatlara yansımıyor. 5 Haziran itibariyle kamu mevduat bankalarının 939 milyar 225 milyon lira kredi alacağına karşılık, 495 milyar 665 milyon lira mevduatı bulunuyor. Başka bir deyişle yeni üyeler kredi/mevduat oranının yüzde 189 olduğu riskli bir finansal yapıyı yönetmekle sorumlular ve bu süreçteki olası zararın finansmanını Hazine üstlenecek. Böylece yeni üyeler artan finansal riskler karşısında önümüzdeki dönemi iyi analiz etmek ve borç krizi riskine karşı önlem almak durumunda kalacaklar.