Küresel piyasalarda riskten kaçış eğiliminin dün belirginleşmesi ve Merkez Bankası’nın (TCMB) yükselen enflasyona rağmen politika faizinde bir artışı bu ay da tercih etmeyeceğine ilişkin endişelerle TL’de satış baskısı belirgin.
ABD canlandırma paketinde anlaşmaya varılamaması ve yeni tecrit önlemleri endişeleri yatırımcı iyimserliğini azaltıyor. Dolar endeksi dün sert yükselerek altı haftanın zirvesini gördükten sonra Asya piyasalarındaki işlemlerde zirvenin çok az altında 93.547 seviyesinde seyretti.
Dünyanın başlıca bankalarının son 20 yılda 2 trilyon dolardan fazla şüpheli işleme aracılık ettiği haberleriyle dün bankacılık hisselerinde başlayan satışlar dünya genelinde yeni tecrit önlemlerinin başlatılacağı endişeleriyle kısa süre içinde diğer varlık sınıflarına sıçradı.
Dolar/TL’de yeni tarihi zirve 7.64 seviyesinde bulunuyor. Kur neredeyse her gün yeni tarihi zirveyi görüyor. Ancak TL’nin dolar karşısındaki günlük değer kayıpları genelde %0.1-0.2 gibi oldukça sınırlı seviyelerde kalıyor. Dün ise satış baskısı küresel piyasalardaki gibi daha belirgindi.
TL’de dün dolar karşısında değer kaybı %1’in altında kalarak gelişmekte olan para birimlerine kıyasla sınırlı oldu. Rand ve benzeri para birimlerinde dün %3’ü aşan kayıplar yaşandı.
YILBAŞINDAN BU YANA DEĞER KAYBI YÜZDE 22
Yılbaşından bugüne bakıldığında TL’deki kayıp %22 ile benzer para birimleri arasında en üstlerde bulunurken son 5 yıla bakıldığında ise TL %60’ın üzerinde kayıpla benzer para birimleri arasında açık ara en çok kaybeden para birimi olduğu görülüyor.
PPK YÖN BELİRLEYİCİ OLARAK BEKLENİYOR
TCMB’nin bu hafta gerçekleştireceği faiz kararının TL’nin seyri açısından belirleyici olacağı öngörülüyor. Reuters’ın 17 kurumun tahminleriyle yaptığı ankette medyan beklentisi TCMB’nin politika faizini %8.25’te sabit tutacağına işaret ediyor. 17 katılımcıdan 14’ü ise politika faizinin sabit tutulacağını öngörüyor.
TCMB’nin politika faizlerini sabit tutmasına karşın sıkılaştırma adımlarını fonlama kompozisyonunu farklılaştırarak devam etmesi bekleniyor. TCMB’nin piyasaya sağladığı ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti 16 Temmuz’da politika faizinin 90 baz puan altına yani %7.34’e kadar gerilemişti. TCMB PPK’da faizleri sabit tutmasına karşın likidite sıkılaştırma adımlarıyla fonlama maliyetini %10.61’e kadar çıkardı.
Dün politika faizi altından yapılan fonlamanın geri dönüşü olması nedeniyle fonlama maliyetinde 20 baz puan civarında yükseliş görüldü. Reuters anketinde TCMB’nin ortalama fonlama maliyetinin ay sonundaki seviyesine ilişkin 12 katılımcının tahminlerin medyanı ise %10.70 seviyesinde. Tahminler ise %10.50 ila %12.25 arasında değişiyor.
GLP FAİZİNDE ARTIŞ OLACAK MI?
Siyasetin politika faizi artışlarına sıcak bakmaması ve geçmişte faiz nedeniyle TCMB’de başkan değişikliği yaşanmış olması nedeniyle, bankanın daha fazla sıkılaştırma için faiz koridorunun üst bandında bir artış yapabileceği piyasadaki beklentiler arasında. Reuters anketinde ise bu konuda bir medyan beklentisi oluşmadı. Ancak piyasalarda bu TL’deki değer kaybını azaltabileceği için politika faizi artırımından sıkılaştırmayı belirginleştirebilecek bir ihtimal olarak görülüyor.
Yine de TCMB’nin bunun için 2018 yılı Mayıs ayında gerçekleştirdiği sadeleşme olarak bilinen para politikası operasyonel çerçevesinde yeniden değişikliğe gitmesi gerekiyor.
TCMB’nin mevcut sisteminde politika faizi %8.25 seviyesinde. TCMB PPK’da sadece bir faiz oranı açıklıyor. Banka aksi bir açıklama yapmadığı sürece faiz koridorunun alt ve üst bandı politika faizinin 150 baz puan üzerinde bulunuyor. Geç likidite penceresi (GLP) ise politika faizinin 300 baz puan yukarısında yani %11.25’te.
