“BKM SKANDALINDA İTİRAFLAR: MERKEZ BANKASI’NA UZANAN ZİNCİR”

Merkez Bankası’nın ana hissedarı olduğu Bankalararası Kart Merkezi’ndeki (BKM) yolsuzluk skandalında tutuklanan eski Genel Müdür Baran Aytaş, etkin pişmanlıktan yararlanmak istedi. Gazeteci İsmail Saymaz'ın aktardığına göre; Aytaş, “Beni maşa olarak kullandı” dediği eski MB Başkan Yardımcısı Emrah Şener’i sorumlu tuttu.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) ana hissedarı olduğu Bankalararası Kart Merkezi’ndeki 'vurgun' ve 'yolsuzluk' iddiaları gündemdeki yerini koruyor.

Gazeteci İsmail Saymaz’ın haberine göre, yolsuzluk skandalında itiraflar başladı.

Saymaz'ın aktardığına göre; tutuklanan eski BKM Genel Müdürü Baran Aytaş, savcılığa verdiği ifadede etkin pişmanlıktan yararlanmak istedi. Aytaş, vurgundan dönemin Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Emrah Şener’i sorumlu tuttu.

Saymaz, "Tutuklanan eski BKM Genel Müdürü Baran Aytaş, savcılıktaki ifadesinde etkin pişmanlıktan yararlanmak istedi. Aytaş, vurgundan eski MB Başkan Yardımcısı Emrah Şener’i sorumlu tutuyor" ifadelerini kullandı.

Saymaz'ın aktardığına göre Aytaş ifadesinde, Şener’in yüksek lisans hocası olduğunu ve Merkez Bankası’nda işe başlamasının onun aracılığıyla gerçekleştiğini söyledi.

2017’de Şener’in danışmanı olarak göreve başlayan Aytaş, 2021’de BKM Genel Müdür Yardımcısı, altı ay sonra da Genel Müdür oldu. 2024 sonunda görevden alındı.

Aytaş ifadesinde, “MB’ye atanmamda ve BKM’de aldığım görevlerde Şener’in talebi ve katkısı olmuştur. Üst amirimdir. Ödeme sistemlerinden ve BKM’den sorumlu olduğu için atamalarda söz hakkı vardır” dedi.

İHALE BEDELİ ÖNCEDEN BİLİNİYORDU

Aytaş, MB Teftiş Kurulu’nun tespit ettiği beş ayrı usulsüzlükten birincisine, Enarge Mühendislik Eğitim Danışmanlık Araştırma Geliştirme Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’ne verilen ‘Çipli Plastik Kart Alımı’ ile ‘TROY İçin Spesifikasyon ve Applet ve Yazılım Geliştirme’ ihalelerine dair sorulara yanıt verdi.

MB iki ihalede 66.224.448 TL kamu zararı olduğunu saptamış.

Teftiş kurulu raporuna göre:

• 2.5 milyon çipli kart için yaklaşık maliyeti belirleyecek komisyon ihale makamı tarafından atanmadı.

• 30 günlük tedarik süresine uyulmadı.

• İki firmanın teklif vermesinin önüne geçildi.

• Bedel, teslimat yapılmadan ödendi.

• Yetkili satıcı belgesi olmadığı halde ihale Enarge’ye bırakıldı.

• İkinci ihalede yalnızca Enarge’den teklif alındı.

• İşin kabulünden önce tüm tutar ödendi.

Aytaş, Türkiye Bankalar Birliği’nden gelen talep üzerine çipli ve ‘TROY için spesifikasyonu ve applet yazılımı’ içeren kartları temin arayışına girdiklerini kaydederek, şöyle diyor:

“BKM’nin yaklaşımı gereği yerli bir firmayla çözmek istedik. Piyasadaki kart tedarikçileri yapmak istemedi.”

BKM Satın Alma Komisyonu, ihalenin 66.000.000 TL altında kalacağını öngörmüş.

İhale 64.269.745 TL karşılığı olan 3.235.000 dolara Enarge’ye verilmiş.

Şirketin, bedeli önceden öğrendiği anlaşılıyor.

Aytaş ise “Parasal sınıra çok yakın olmasını Enarge’ye sormak lazım” demekle yetiniyor.

Ayrıca çipli kartlar 30 günde teslim edilmesi gerekirken, parası ödendiği halde yedi ay sonra BKM’ye gönderilmiş.

“MİLLİ DUYGULARLA YAPTIK”

Saymaz’ın aktardığına göre Aytaş, ifadesinde BKM’ye alınan Enarge Mühendislik adlı şirketin Şener’in önerisiyle seçildiğini belirtti.

Aytaş, “Şener, yerli milli kart üretmek için yabancılara alternatif oluşturması noktasında ihaleye davet edilmesi gereken firmalardan birinin Enarge olmasını söyledi. Kendisinin firmayla iletişimi vardır. Milli duygularla, devlet aklı olduğunu düşünerek, Şener’in talimatlarını yerine getirdik.” dedi.

Energe’nin sahibi, Şener’in Özyeğin Üniversitesi’nden tanıdığı Taha Meli Arvas çıktı.

Arvas’ın 2020’de Sermaye Piyasası Kurulu başkanvekili olmasının ardından şirketi Hüseyin Halit Özdamar’a devrettiği, Özdamar’ın da yetkisini Mehmet Taha Durmuş ve Erdoğan Alkan’a bıraktığı belirtildi.

Savcılık Durmuş ve Alkan hakkında yakalama kararı çıkardı.

Arvas bugün Enerji Piyasaları İşletmeleri Genel Müdürü.

Arvas’ın babası, Aselsan Yönetim Kurulu Başkanı ve Cumhurbaşkanlığı Bilim, Teknoloji ve Yenilik Politikaları Kurulu Üyesi Ercümend Arvas. Baba Arvas’ın, oğlunun şirketini devrettiği Alkan’la ortak kitap yayınladığı da dosyada yer aldı.

İhaleden bir gün sonra, işin bedeli olan tutarın tamamının Enarge’ye ödendiği belirtildi.

VAKIFBANK’A BEDELSİZ KARTLAR

BKM’nin bankalardan talep olmamasına rağmen 2,5 milyon çipli kartı Vakıfbank’a bedelsiz verdiği de ortaya çıktı.

Vakıfbank’ın “Bizden talep yok” diyerek geri çevirmesine karşın, Aytaş’ın ifadesine göre bu kartlar Şener’in talimatıyla teslim edildi.

Aytaş ifadesinde, “Bankalara 2,5 milyon kart temin edeceğimizi ilan ettik. Sadece Vakıfbank’tan talep geldiği için onlara bedelsiz verdik. Vakıfbank talepleri olmadığını ve diğer bankalarla görüşebileceğimizi iletmişse de sonradan kartları temin ettiğimiz için bir bankaya verilmesi gerekiyordu. Şener’in talimatı doğrultusunda Vakıfbank’a teslim edildi” dedi.

SİNGAPUR’DA PARAVAN ŞİRKET

Saymaz’ın aktardığına göre Aytaş, Merkez Bankası’na stajyer olarak giren Muhammed Güven’in, Şener tarafından BKM’de işe başlatıldığını ve 2023 başında iki haftalığına Singapur’a gönderildiğini söyledi.

Güven, burada “EM Smartechs” adlı bir şirket kurdu.

BKM tarafından Enarge’ye ödenen 4 milyon 100 bin doların, 3 milyon 350 bin dolarlık kısmının “çip alımı” adı altında bu şirkete gönderildiği belirlendi.

Aytaş, “Bu paravan bir firmadır, bu işler için kurulmuştur.” dedi.

Güven de aynı gün tutuklandı.

Aytaş ifadesinde “Çin’den çip akışları benim üzerimden gidiyor. Türkiye’de bu alanda en iyi üç şirketten biriyim. Nasıl paravan şirket olurum?” sözlerini kullandı. Ancak şirketin BKM ihalesinden sadece beş ay önce kurulduğu ortaya çıktı.

BOĞAZİÇİ’NE GİDEN PARA

Merkez Bankası Teftiş Kurulu’nun ikinci tespit ettiği usulsüzlük, Boğaziçi Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi (TTO) ile yapılan anlaşmayla ilgili.

Aytaş’ın ifadesine göre, iki proje için 44 milyon 150 bin TL ödendi.

Fiyat teklifi alınmadan sözleşme yapıldığı, iş tamamlanmadan ödeme yapıldığı ve ihaleye çıkılmadığı tespit edildi.

Rapora göre, Şener kendisiyle ortak makalesi bulunan Doç. Ali Coşkun’un proje yöneticisi olmasını sağladı, kardeşi İbrahim’e 200 bin TL, Singapur’daki şirkete ise 693 bin 236 Euro aktarıldı.

Aytaş, “TTO’ya ödenen paranın Şener ile bu çevreler tarafından paylaşıldığını tahmin ediyorum.” dedi.

“HİMMET ÖDER GİBİ”

Aytaş’ın Güven’in hesabına 2 milyon TL gönderdiği belirlendi. Sebebi sorulduğunda Aytaş, işe girmesini sağladığı için maaşından Şener’e para verdiğini savunarak şu ifadeleri kullandı:

“BKM’ye geçtiğim zaman Şener maaşımın artacağını söylemişti. Şener’e fazla maaş yattığını söyleyince ‘Fazlayı ayır, zamanı gelince sana söyleyeceğim’ dedi. İki yıl biriktirdim. ‘Seni BMK’ye ben aldırdım, maaşı bana diyet olarak vereceksin. Kuruma aldırdığım herkes fazla yatanı bana verdi’ dedi. İşimden olma korkusuyla 2 milyon TL’yi Şener’in söylemiş olduğu Güven’e gönderdim.”

Aytaş, eski Genel Müdür Mehmet Zahit Samancıoğlu ile yardımcısı Bora Koç’un da para gönderdiğini ileri sürdü.

KUZENİN ŞİRKETİNE DOĞRUDAN ALIM

Dosyada üçüncü suçlama, Be Bold adlı şirketten alınan ajans hizmetine ilişkin.

Toplam 1 milyon 857 bin 900 TL’lik ödeme zimmet olarak değerlendirildi.

Şirketin sahibi olan Çağkan Göktuğ, Aytaş’ın kuzeni. Be Bold, ihaleden 2,5 ay önce kurulmuş.

Aytaş, bu konuda ise, “Sırf beni kırmamak ve yerli projeye destek vermek için daha az para karşılığında iş yapmıştır. Alternatif firmalar olduğu doğrudur ancak TROY’un isminin ‘Lirakart’ olarak değişmesi projesini gizlilik içerisinde olmasını istiyorduk” ifadelerini kullandı.

“KREDİ KARTI İÇİN TEHDİT ETTİ”

Dördüncü suçlama, Aytaş’a verilen kurumsal kredi kartının şahsi harcamalarda kullanılması.

Aytaş, savcılık ifadesinde konuya ilişkin şunları söyledi:

“Şener, kartı defalarca istedi. Önce karşı çıktım. Beni BKM’ye aldırdığını, görevden de alabileceğini söyleyerek tehdit etti. İşimden olurum korkusuyla verdim. Harcamaları Şener yaptı.”

STAJYERLERE VERİLMEYEN YEMEK KARTLARI

Beşinci suçlama, yurt dışında eğitim gören ve Şener’in tanıdığı öğrencilerin BKM’de stajyer olarak gösterilmesi ve bu kişiler için yemek kartı çıkarılması.

Aytaş, yemek kartlarını Şener’e elden teslim ettiğini belirterek, “Kim tarafından kullanıldığını bilmiyorum.” dedi. Bu ifadeden kartların stajyerlere verilmediği anlaşıldı.

“BENİ MAŞA OLARAK KULLANDI”

Aytaş, Şener tarafından maşa olarak kullanıldığını ileri sürerek sözlerini şöyle noktaladı:

“Devlet menfaatine hareket ettiğimi düşünerek, Şener’in emir ve talimatlarıyla iş yaptım. Beni maşa olarak kullanmış. Bir kuruş menfaatim olmadı. İhaleler ve diğer hizmet alımları kapsamında kendisine para geleceğini, bana da pay vereceğini taahhüt etti. Ben hiçbir zaman taahhütte bulunmadım, para almadım.”

ŞENER: BKM İLE BAĞLANTIM YOK

İddialara karşılık dönemin Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Emrah Şener, İstanbul 2. Sulh Ceza Hakimliği’ndeki ifadesinde suçlamaları reddetti.

Şener, “TCMB’de başkan yardımcısıydım. BKM’de yapılan ihale ve işlemlerle bağlantım yoktur. Bana yöneltilen tek bir para transferi var. O da Boğaziçi Üniversitesi’nde öğretim görevlisi olduğum sürede bir arkadaşımın yaptığı 200 bin TL’lik transfer. BKM’de personel belirleme yetkim yoktur” dedi.