CHP’li Umut Oran'ın CİMER’e yaptığı başvuru üzerine, 1924'te Atatürk'ün isteği ile kurulan Heybeliada'daki Türkiye'nin ilk pandemi hastanesi olan sanatoryumun ve 200 dönümlük arazisinin “İslami Eğitim Merkezi” kurulmak üzere Diyanet İşleri Başkanlığı'na devredildiği ortaya çıkmıştı.
Kamuoyunun tepkisine neden olan tahsis kararı; Türk Toraks Derneği, Mimarlar Odası, Şehir Plancıları Odası, İstanbul Barosu Başkanlığı ve İstanbul Tabip Odası tarafından mahkemeye taşınmıştı.
Heybeliada Sanatoryumu binasının da bulunduğu, mülkiyeti Hazineye ait arazinin kiralanmasına ilişkin karar ile bu taşınmazın eğitim merkezi olarak kullanılmak üzere Diyanet İşleri Başkanlığı’na tahsis edilmesine ilişkin işlemin iptali için İstanbul 14.İdare Mahkemesi'nde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve İstanbul Valiliği'ne dava açılmıştı.
Davaya Diyanet İşleri Başkanlığı da müdahil olmuştu. Mahkeme 14 Haziran 2022 tarihinde oybirliği ile tahsis işleminin iptaline karar verdi.
HUKUKA UYARLIK BULUNMADIĞI SONUCUNA VARILDI
Kararda, taşınmazın Sağlık Bakanlığı'na tahsisinin kaldırılarak, eğitim merkezi olarak kullanılmak üzere Diyanet İşleri Başkanlığı’na tahsisinden önce Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan görüş veya izin alınmadığı belirtildi.
İlgili bakanlıktan izin alınmaksızın söz konusu taşınmazın eğitim merkezi olarak kullanılmak üzere Diyanet İşleri Başkanlığı’na tahsis işleminde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varıldı. Tahsis işlemi, İstanbul Bölge İdare Mahkemesi'ne istinaf yolu açık olmak üzere iptal edildi.
NE OLMUŞTU?
Heybeliada Sanatoryumu, 81 yıl boyunca hem şifa verdi hem de hastaların hayatına dokundu. 2005 yılında tüm itirazlara rağmen kapatılarak 15 yıl kaderine terk edildi. 2018 yılında sanatoryum Diyanet İşleri Başkanlığı'na tahsis edildi.
Kamuoyu tahsis kararından 2020 yılında CİMER'e yapılan başvuru sonucunda haberdar oldu. Covid-19 pandemisi kapsamında sıkı tedbirlerin alındığı o dönemde Adalar Belediyesi, pandemi koşullarını göz önüne alarak sanatoryumun tekrar sağlık alanında hizmete başlaması için başvuruda bulundu. Ancak o başvuru da reddedilmişti.