TSK'ya ait C-130 tipi askeri kargo uçağı, 11 Kasım'da Azerbaycan’dan Türkiye’ye dönerken Gürcistan-Azerbaycan sınırında düştü. Kazada 20 asker şehit oldu
Uçağın neden düştüğü hala açıklanmadı. Konu ile ilgili yetkili makamların soruşturması devam ediyor.
Milli Savunma Bakanlığı (MSB) da yeni gelişmeyi duyurdu. MSB, Gürcistan'da bulunan uçak enkazı ile ilgili incelemelerin tamamlandığını bildirdi.
Enkazı inceleyen heyetin Türkiye'ye döndüğünü açıklayan MSB, C-130'un parçalarının da Kayseri'de sevkinin devam ettiğini bildirdi.
MSB'nin açıklaması şöyle:
"11 Kasım'da Azerbaycan-Gürcistan sınırında düşen C-130 askeri kargo uçağımızın enkazında incelemelerini tamamlayan kaza/kırım ekibimiz ülkemize dönmüştür. Enkaz parçalarının Kayseri'deki 2'nci Ana Bakım Fabrika Müdürlüğümüze intikali devam etmektedir"
Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, 17 Kasım'da ardından yaptığı açıklamada, "Ön bulgular, kuyruk kopması. Karakutu yaklaşık iki ay sonra biter" demişti.
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli de bu açıklamadan bir gün sonra, "Askeri kargo uçağımız düştü mü yoksa düşürüldü mü? Sorusunun cevabı ya da düştüyse buna neden olan amillerin nelerden ibaret olduğu yok eğer dış bir müdahaleyle düşürüldüyse fail mihrakların hüviyetleri elbette belirlenecek. Ona göre de bir eylem planı inanıyorum ki temin ve tertip edilecektir" demişti.
CHP Genel Başkanı Özgür Özel de 18 Kasım'da C-130 ile ilgili süreci metanetle izlediklerini belirtip şöyle konuşmuştu:
"Ancak bu süreci Cumhuriyet Halk Partisi üyeleri olarak, örgütleri olarak metanetle, sabırla ve yapılacak çalışmaların sonuçlarının bir an önce şeffaflıkla paylaşmasını bekleyerek takip ettiğimizi ve dikkatle izlediğimizi de ifade etmek isterim"
Uzmanlara göre kazaya neden olabilecek başlıca olasılıklar şöyle sıralanmıştı:
Yapısal yorgunluk ve teknik arıza: 1968 üretimi olan, 2010’da Türkiye’ye ikinci el olarak geçen ve modernize edilen uçakta gövde ya da motor kaynaklı arıza meydana gelmiş olabilir. Fakat uçaklarda yaştan ziyade kullanım saatinin ömrü belirlediği öğrenildi.
Hava savunma sistemi müdahalesi: Uçağın havadayken parçalanması, dış müdahale ihtimalini akla getirdi. Radar kayıtlarında aynı noktada bir helikopterin yer aldığı iddia edildi. Bazı kaynaklar Gürcistan hava savunma sisteminin olası etkisine işaret etti. Ancak bu iddialar henüz doğrulanmadı.
Mühimmat patlaması veya sabotaj: Uçakta iç kaynaklı bir patlama yaşanmış olabileceği değerlendiriliyor. Güvenlik uzmanları sabotaj ihtimalinin zayıf olduğunu belirtiyor.
Hava çarpışması veya kaza: Havada başka bir araçla çarpışma ya da uçuş sırasında teknik bir kaza yaşanmış olabileceği de olasılıklar arasında.
Pilotaj hatası veya hava koşulları: Görüş zayıflığı, ani irtifa kaybı ya da pilotaj hatası ihtimali teknik değerlendirmelerle inceleniyor. Görüntülerde kanat uçlarından yakıt aktığı iddia edildi bunun acil iniş için yakıt boşaltma ihtimaline işaret edildiği de uzmanlarca işaret edildi.
MSB, 13 Kasım'da C-130 uçaklarının kullanımın durdurulduğunu açıklamıştı. MSB, açıklamasında merak edilen sorulara şöyle yanıt vermişti:
1. Uçakta mühimmat taşınıyor muydu?
Uçağımızda personel ve uçak bakım malzemesi bulunmaktaydı. Uçakta mühimmat yoktu.
2. Uçağın düşüş nedeni konusunda bir bulgu var mı?
Şu an bu konuda bir şeyler söylemek için erken. Devam eden kaza kırım incelemesi sonrası olayın meydana geliş sebebi açıklığa kavuşacaktır.
3. Radar kayıtlarında aynı dakikalarda bölgede bir helikopterin tespit edildiği doğru mu?
Uçağımız düştükten sonra bölgeye giden ve uçağımızla irtibat sağlamaya çalışan Gürcistan’a ait helikopterdir.
4. Suudi Arabistan tarafından hizmet dışına çıkarılan uçağın satın alındığı doğru mu?
Bahse konu uçak 21 Ocak 2012 tarihinde Suudi Arabistan’dan satın alınmış, bakımlarının yapılmasını müteakip 2014 yılında envantere alınmıştır. Modernizasyonu yapılarak 2022 yılından itibaren kullanıma verilmiştir.
Bu tarihten günümüze kadar düzenli bakımlarla hizmette kullanılmıştır. Ancak iddia edildiği gibi kullanıcı ülke tarafından hizmet dışına çıkarılan değil, ihtiyaç fazlası uçaktır. C-130 uçakları Suudi Arabistan tarafından da kullanılmaya devam etmektedir.
5. Düşen uçak eski ve bakımları yetersiz miydi?
Eski uçak yoktur, bakımsız uçak vardır. Bahse konu uçakların bakımları ülkemiz tarafından düzenli olarak yapılmaktadır. C-130 uçakları hâlihazırda 70’ten fazla ülkede aktif olarak kullanılmaktadır.
Düşen uçağın bakım geçmişi incelendiğinde;
- Uçağa Erciyes Aviyonik modernizasyonu uygulandığı, planlı gövde, motor ve pervane bakımlarının zamanında yapıldığı,
- En son bakımının 11 Eylül-12 Ekim 2025 tarihleri arasında yapıldığı tespit edilmiştir.
6. Karakutunun incelenmek maksadıyla ülkemize getirildiği doğru mu?
Düşen uçağımıza ait karakutu olarak tabir edilen FDR (FLIGHT DATA RECORDER ve CVDR (COCKPIT VOICE DATA RECORDER) cihazları incelenmek maksadıyla ülkemize getirilmiş, Ankara’da incelemeye alınmıştır.
7. Envanterde bulunan diğer C-130 uçakları uçuşlarına devam edecek mi?
Uçaklarımızın uçuşları 12 Kasım 2025 itibarıyla tedbiren durdurulmuştur. Detaylı olarak tüm teknik incelemeler yapılıp kontrolleri sonrasında incelemesi tamamlanan uçakların uçuşları tekrar başlayacaktır.
20 şehidin isimleri ise şöyle:
10868,28%-0,50
42,44% 0,02
48,97% 0,13
5544,31% -0,13
9212,02% 0,00
